Jinekolojik Onkoloji Cerrahi
Kanserin erken dönemde teşhis edilmesi, diğer tüm kanser türlerinde olduğu gibi, jinekolojik kanserlerde de çok büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle kadınların, sahip oldukları risklerin bilincinde olarak, düzenli aralıklarla kontrol edilmeleri gerekmektedir.
Kadınlarda en sık görülen kanser türleri,
- Rahim
- Rahim ağzı
- Yumurtalık
- Vulva
- Vajina kanserleridir
Rahim Kanseri
Rahim kanseri genellikle menopoz sonrası görülür. Sıklıkla az doğum yapmış kadınlarda, diyabet, hipertansiyon, obesite ile beraber görülür. Menopoz sonrası kanama en önemli belirtisidir. Tanı, rahim içinden alınan biyopsi ile konur. Tedavisinde rahim ve yumurtalıklara ilaveten karın içi lenf bezlerinin de çıkarılması gerekir.
Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri
HPV virüsünün neden olduğu bir kanser türüdür. Korunmak için aşı önerilmektedir. Genellikle belirti vermez, ancak PAP smear testinde anlaşılır. Eğer sık sık kanama oluyor ise şüphelenilmeli ve doktora danışılmalı. Tedavi için rahimin bağlarıyla beraber genişçe çıkarılması, karın içi lenf bezlerinin temizlenmesi gerekir. Bu operasyon jinekolojik onkolojide deneyimli bir ekip tarafından yapılmalıdır.
Yumurtalık (Over) Kanseri
Genellikle sessiz ilerler ya da sindirim sistemi şikayetleri olur. Hasta bu nedenle doktora gitmekte geç kaldığı için hastalık genellikle ileri safhada yakalanabilir. En önemli belirtisi karında şişkinliktir. Rutin jinekolojik takibe gitmeyen kadınlarda erken tanısı zordur. Tedavide esas, tümörün maksimum ölçüde çıkarılmasıdır. Rahim, tümör, karın zarı, apandisit ve karın içi lenf bezleri alınır. Sonuçlarına göre bazı hastalara ilaveten kemoterapi verilir.
Vulva Kanseri
Vulvada kapanmayan yaralar şeklinde görülür. Kanama olabilir. Kasıktaki lenf bezlerine atlarsa, kasıkta şişlikler oluşur. Tanısı, şüpheli alanlardan alınan biyopsiyle konur. Tedavisi için tümör tümüyle çıkarılırken; hastalık yaygınlığının anlaşılabilmesi için kasık lenf bezlerinin de çıkarılması gerekir. Sonuçlara göre bazı hastalarda ek olarak radyoterapi de uygulanır.
Vajina Kanseri
Çok nadir görülür. Kanamaya neden olur. Ayrıca idrar torbasına ve kalın barsağa yakınlığı nedeniyle bu organlarla ilgili yakınmalara da neden olabilir. Jinekolojik muayene sırasında vajina duvarında kanamalı erozyon veya tümörlü alan görülür. Bu bölgeden alınan biyopsinin incelenmesiyle tanı konur. Tedavisi cerrahi veya radyoterapidir.
Menopoz dönemi sonrasındaki kadınların hekimine mutlaka bildirmesi gereken şikayetler nelerdir?
- Anormal kanama; menopoz sonrası çok az da olsa kanama olması normal değildir. Ayrıca adet döneminde çok kanama olması, adet dışı kanama olması durumunda mutlaka doktora başvurulması gerekir.
- Karın, bel ve kasıklarda ağrı; adet dönemi dışında geçmeyen karın ağrısı, rahim ve yumurtalık kanserlerinin habercisi olabilir.
- Sindirim sistemine ait alışkanlıklarda değişiklikler; kabızlık, gaz, ishal, bulantı, hazımsızlık gibi şikayetler bağırsak üzerine basınç yapan karın içi kitlelerin göstergesi olabilir.
- İdrar yollarına ait değişiklikler; sık sık idrara gitme, mesanede basınç hissi, idrar yapma zorluğu, karın içinde büyüyen bir kitlenin işareti olabilir.
- Karında ele gelen şişlik, gaz, şişkinlik hissi ve bel ölçüsünde artma; yumurtalık kanseri ve karın içinde biriken sıvının belirtisi olabilir.
- Genital bölgede geçmeyen yanma ve kaşıntı, genital bölge derisinde ortaya çıkan renk değişiklikleri, yaralar ve kabarıklıklar dış genital kanserle ilişkili olabilir.
- Genital akıntı; kanlı, koyu ve kokulu akıntı genellikle bir enfeksiyonu göstermekle beraber, rahim ve rahim ağzı kanserinin de belirtisi olabilir.
- Bacaklarda şişme; bacakta neden olmaksızın ortaya çıkan şişme, beraberinde akıntı ve ağrı, rahim ağzı kanserinin işareti olabilir.
- Doğum ve düşüğü takip eden anormal kanamalar, gebelik dokularından kaynaklanan kanserlere bağlı olabilir.
- Erkek tipi saç dökülmesi ve anormal kıllanma gibi androjen etkilerinin ortaya çıkması yumurtalıklardan kaynaklanan tümörlerin belirtisi olabilir.